Een korte tocht door haaglandschap en wat bos naar de Hoëgnevallei en Polleur waar mensenrechten ooit centraal stonden. De rest van de wandeling gaat door het grote Bois de Stanneux naar het waterstadje Spa.
De kaart
Reis info Jehanster bereik je met TEC bus 703 vanaf het treinstation Verviers-Central. De rit naar de halte Jehanster Terminus (eindhalte van lijn 703) duurt ongeveer 20 minuten. Vanuit Spa kan je terugkeren naar Verviers met zowel de bus als de trein. Beide doen er ongeveer een half uur over. Beide stoppen onderweg ook in Pepinster vanwaar je verder kunt reizen met de trein naar Liège - Leuven - Brussel - Gent - Brugge - Oostende. (Controleer deze info altijd met de websites en de apps van de betrokken openbaar vervoer maatschappijen - SNCB, De Lijn, Le Tec, STIB, .... Uurroosters wijzigen regelmatig en verschillen ook naargelang dag en tijdstip van je verplaatsing) De wandeling - Juni 2023 Vanaf de bushalte in Jehanster is het nog 1,2 km stappen tot de plaats waar ik vorige keer het GR 15 traject verliet: het Croix du Petit Jean. Nog wat bos, dan wat open weidelandschap, en iets voorbij een eenzaam huis bereik je een punt waar het pad de Hélivy beek oversteekt. Ik kwam er al enkele keren langs, en normaal is het daar een erg natte bedoening. Deze keer loopt er amper wat water over het pad. De droogte valt op. Ook de normaal snel doorstromende Hoëgne valt op door het weinige water dat bijna stil staat in haar rotsbedding. Die droge rotsbodem levert best wat interessante beelden op, maar normaal is het niet. Als wandelaar word ik steeds vaker met de neus op de gevolgen van de klimaatopwarming gedrukt. En dan heb ik het geluk in een streek te wonen waar de gevolgen nog eerder gematigd te noemen zijn. Je zal maar in het zuiden van Europa wonen, of in Afrika ... Toch doet het telkens pijn om te zien hoe onverschillig men bij ons op de klimaatverandering reageert. Eigenlijk is dat beschamend en misdadig, omdat het net onze overdadig luxueuze levensstijl is die de grootste oorzaak is van de problemen waar we voor staan: klimaatopwarming, teloorgang van de biodiversiteit, uitputting van de natuurlijke rijkdommen, stijging van de zeespiegel, afsmelten van de gletsjers die instaan voor een groot deel van de watervoorziening in de wereld, massale volksverplaatsingen tengevolge van natuurrampen en armoede. Aangekomen iIn Polleur sta ik meteen bij het gedenkteken voor het Congres van Polleur. Op 9 augustus 1789 riep Laurent François Dethier, een jonge advocaat en burgemeester van Theux, vertegenwoordigers samen van de vijf dorpen (Jalhay, Sart, Theux, Spa, Verviers) die de ban Franchimont vormden. Polleur was gekozen voor het Congres vanwege de centrale ligging tussen de vijf dorpen, vandaar de naam “Congrès de Polleur”. Tijdens de vijfde zitting werd in september 1789 de “Verklaring van de rechten van de burger” unaniem aangenomen. De verklaring was gebaseerd op die van de Franse Revolutie enkele maanden eerder. De verklaring van Polleur gold tijdens de periode van de Luikse Republiek, een korte staatkundige onderbreking van het Prinsbisdom Luik tijdens de Luikse Revolutie van augustus 1789 tot januari 1791. Voorbij het Monument voor de Mensenrechten leiden de GR-tekens me naar de kerk van Polleur die opvalt door zijn gedraaide torenspits. Wat verder loop ik over de Vieux Pont (12de eeuw). Ook deze historische brug werd zwaar beschadigd door de overstromingen in 2021. GR 15 verlaat Polleur en loopt dan onder het viaduct van de E42 (Verviers-Prüm) door. Dit soort opvallende ingrepen in het landschap worden steevast voorgesteld als 'kunstwerken'. Ik heb nooit begrepen wat die betonnen grootheidswaanzin met kunst te maken heeft. Ik weet wel dat het viaduct een speciale aantrekkingskracht heeft bij mensen met zelfmoordplannen. Er wordt al jaren aangedrongen op een betere beveiliging van de brug, maar daar wordt niet op gereageerd. GR 15 verlaat de Hoëgnevallei en klimt langzaam het uitgestrekte Bois de Staneu in. Dit woud is met zijn oppervlakte van 846 hectaren één van de grotere geïsoleerde bossen in België. Een legende plaatst in dit bos het Beest van Staneux, een centaur die argeloze reizigers overviel en verslond met huid en haar. De moedige bewoners van Polleur slaagden er met een list in het Beest te doden. Enkele beelden
Lengte track
15.02 km
Totale stijging
278 m
Totale daling
368 m
Iets verder in Jehanster is er ook de halte Route de Heusy waar bussen 294, 295 en 395 langskomen. Ook die kan je nemen in Verviers, maar ze rijden op langere trajecten en hebben een lagere frequentie.
Langs de beek daalt het af naar de Hoëgne. Die bereik ik bij de plaats genaamd 'Trou Colas'. Hier komt het GR 573 pad langs. Tot in Polleur lopen beide GR's samen. De resterende 2 km tot Polleur gaat het verder langs de Hoëgne.
Nog altijd de Hoëgne volgend passeer ik de imposante Ferme (hoeve) de Neufmarteau, en iets verder het gelijknamige gehucht. Bij het einde van dit gehucht stak GR 15 de Hoëgne terug over via een smal brugje, maar de rampzalige overstromingen midden 2021 hebben het gewoon meegesleurd en sindsdien is het traject tot Polleur verlegd langs de verkeersweg.
Tussen de gedenkstenen bij het monument viel me vooral deze quote op: "Si l'égalité entre les deux sexes était reconnue, ce serait une fameuse brèche dans la bêtise humaine." (Als de gelijkheid tussen de twee sexen erkend werd, dan zou dat de menselijke domheid al een groot stuk minder erg maken). Het is een uitspraak uit 1886 van Louise Michel, een Franse activiste en feministe (1830 - 1905). Haar woorden zijn ook vandaag, en zelfs in onze zogezegd ontwikkelde contreien, nog altijd van groot belang.
Bij het meer van Chawion hou ik nog even halt, en dan begin ik aan het laatste stuk van de wandeling. Het bos wordt doorkruist door tal van wandelpaden. We hebben ze te danken aan de kuurgasten die vroeger van overal in Europa naar Spa kwamen, en voor wie wandelen een vast onderdeel was van hun kuur.
Ik volg de Chemin de Chawion en de Chemin de Maraifagne om dan in het zicht van de begraafplaats van Spa het GR 573 pad te kruisen. Iets verder verlaat GR 15 het bos en bereikt op de Col d'Annette et Lubin de Thermen van Spa. Annette en Lubin zijn twee personnages in een verhaal dat Jean-François Marmontel publiceerde in 1761. Het verhaal is gebaseerd op het leven van een koppel dat echt bestond en dat daardoor in een mum van tijd dé attractie van het mondaine Spa werd. Op deze hoogte boven Spa baatten ze een horecazaak uit. De sporen daarvan zijn verdwenen bij de bouw van het nieuwe Thermen gebouw die het oude kuuroord beneden in de stad vervangen heeft. Een kabelbaan (funiculaire) verbindt de Thermen met het centrum van Spa, het stadje dat zijn naam gaf aan alle waterkuuroorden ter wereld.
GR 15 laat de (te betalen) kabelbaan voor wat ze is, en daalt zigzaggend af naar de Place Royale. Meteen sta ik bij de bushalte vanwaar ik terug kan naar Verviers. Maar eerst ga ik op zoek naar een plaats waar ik bij een fris glas bier nog wat kan genieten van de toeristische drukte in het stadje dat ooit bekend stond als "Le café de l'Europe".