Elegante verrière-trap station Chaudfontaine
Kaart
Reis info GRP 573 start in Chaudfontaine. De plaats is vlot bereikbaar want er is een treinstation. De stoptrein Luik - Verviers stopt er altijd minstens om het uur, in de week zelfs 2 keer per uur. Die hoge frequentie is wellicht te danken aan de studenten die er kunnen overstappen op een bus die hen naar de universiteitscampus van Tilff brengt. Het bespaart hen een veel langere busrit vanuit het centrum van Luik. De wandeling eindigt in Nessonvaux, eveneens bij het treinstation. Dezelfde stoptrein als in Chaudfontaine komt er langs. Een eenvoudig te organiseren treinwandeling ! De rit vanuit Luik-Guillemins naar Chaudfontaine duurt 10 minuten, naar Nessonvaux 20 minuten. Nessonvaux - Chaudfontaine duurt eveneens 10 minuten. De wandeling Wie het traject van deze GR al kende voor 2023, reageert waarschijnlijk verrast op Chaudfontaine als startplaats van de GR 573. Die bevond zich inderdaad altijd in Angleur, maar dat is nu veranderd. Angleur is uit het traject geschrapt. Er bestaat wel nog een verbindingsroute naar het station van Angleur. De plaats waar die aanvangt kom je tegen kort na de start in Chaudfontaine. Het is het traject zoals het oorspronkelijk liep tussen Angleur en Chaudfontaine. Jaren geleden liepen we de volledige GR 573 al eens. Toen we vernamen dat er een nieuwe editie van de topogids verscheen in maart 2023, hebben we het traject even bekeken op de website grsentiers.org. We ontdekten dat de route tussen Angleur en Pepinster ingrijpend gewijzigd werd. Vroeger liep er één traject van Angleur naar Pepinster, en daar begon dan een lus die terugkeerde naar Pepinster. Nu is de volledige route een lus geworden. In principe kun je nu dus overal starten om de route helemaal te lopen, maar de topogids neemt Chaudfontaine als startpunt. De wijzigingen die dat met zich meebrengt, situeren zich vooral tussen Chaudfontaine en Pepinster, dus in de eerste, en vervolgens de laatste etappes van de route. Voor zover we het tot nu toe kunnen beoordelen is de rest van het traject weinig of niet veranderd. Over Chaudfontaine valt heel wat te vertellen, maar daarvoor verwijzen we best naar de e-Stapper waar we heel wat informatie in gestopt hebben. De plaats is alleszins bekend als het enige kuuroord met warmwaterbronnen in België, met een echt casino, en met de fabriek van het gelijknamige drinkwatermerk. Alleen al er aankomen met de trein maakt de plaats sympathiek. Je stapt het station uit door de elegante smeedijzer / glas verrière, vereeuwigd door Paul Delvaux in zijn schilderij "Le voyage légendaire" uit 1974. Een kopie kan je bewonderen in de inkomhal van het casino. De wandeling begint met een lange stijger over de noordflank van de vallei. Boven passeren we langs het Fort van Chaudfontaine. Het was één van de twaalf forten die een verdedigingsgordel rond Luik vormden. Eind 19de eeuw gebouwd in beton en bewapend met de modernste oorlogstuigen uit die tijd, hield het complex het maar 2 dagen vol na de Duitse inval in 1914. Een gelukstreffer in het kruitmagazijn veroorzaakte een enorme explosie die 70 levens eiste. Ze liggen begraven op het kerkhofje dat we even later passeren. Tegen Wereldoorlog II was het fort helemaal hersteld en aangepast, maar ook dan gaf het garnizoen zich al na een paar dagen over toen een Duitse granaat binnen het fort ontplofte. Wat zijn we toch hardleers! Tegenwoordig huist een avonturenbedrijf in het fort. Nu volgt het saaiste stuk van de wandeling. Nog even is het genieten van een panoramisch zicht op de randgemeenten van Luik en de basiliek van Chèvremont, maar dan stappen we geruime tijd langs een lint van grote protserige villa's in alle mogelijke stijlen en niet-stijlen, met enorme tuinen. En zoals altijd in dit soort woonwoestijnen beweegt er niets en valt er geen levende ziel te bespeuren. Van betonstops en verdichting hebben ze hier nog nooit gehoord. In een gehucht van Fléron komen we bij een plaats met de veelbelovende naam "Fontaine d'Amour" (de Liefdesfontein). Van de fontein valt niets te bekennen, maar een infobord geeft wat uitleg bij een romantisch drama dat zich in de 18de eeuw aan de fontein zou afgespeeld hebben. Misschien mede daardoor was de plaats rond midden vorige eeuw een populaire wandelbestemming, compleet met speeltuin, melkerij en groot buitenterras. Er reed zelfs een koets van en naar het station van Chaudfontaine om de bezoekers op te halen of af te zetten. Forêt is een mooie aanwinst op dit nieuwe GRP 573 traject. Het dorp wordt nog weinig ontsierd door die nieuwe blokconstructies die tegenwoordig overal als een koe op een varken de harmonie van een dorp definitief vernietigen. Gelukkig staan ze in Forêt nog net buiten het zicht van het (geklasseerde) centrale dorpsplein. Plein is hier geen goed woord. Een grasveld met enkele oude schaduwrijke loofbomen, wat zitbanken, een waterpomp, en de kerk en de huizen die het geheel omkaderen, Forêt verwelkomt ons als een groene oase. Je vraagt je onmiddellijk af waarom dit soort dorpscentrum nog altijd niet de norm geworden is in ons door asfalt, beton en klinkers "verharde" landje. Volledigheidshalve moeten we er wel aan toevoegen dat deze groene oase vroeger een "vivier" was, een vijver waarin vis gekweekt werd, meestal bestemd voor de magen van geestelijken die een smakelijk alternatief nodig hadden voor het vrijdagse vleesverbod. Een dalende veldweg brengt ons in de buurt van Trooz, de gemeente waartoe ook Forêt behoort. Moeilijk te geloven, maar ooit was het omgekeerd. Voor de industriële revolutie van Trooz en Prayon zwaar toxische, maar ook zwaar winstgevende, plaatsen maakte, viel er daar weinig te beleven en was Forêt de hoofdplaats. Tot het einde van de tocht valt het GRP 573 traject nu samen met wat we al kenden van vroeger. We stappen net buiten de zwaar afgesloten bovenrand van de nog altijd in bedrijf zijnde steengroeve van Trooz. Het levert uitgestrekte zichten op van de overkant van de Vesdervallei, maar de steengroeve blijft voor ons onzichtbaar. Wie de trein neemt tussen Luik en Verviers krijgt de enorme alsmaar verder afgegraven heuvelwand wel van op de eerste plaats te zien. De route volgt nu nog meer bospaden, afgewisseld met af en toe wat bebouwing, en zakt dan door een wel erg smal beekvalleitje af naar de Vesder in Nessonvaux. Nog even een onverhard pad langs de rivier waar de prille daslook al volop zijn geurtapijten aan het klaarmaken is. En dan ontmoeten we de tekens van de Europese GR 5 route. We kunnen ons nu een paar honderd meters op weg wanen naar de Franse Riviera, maar al vlug gaat GR 5 weer zijn eigen weg. Wij lopen door tot het treinstation van Nessonvaux. Ook in deze gemeente langs de Vesder vallen nog altijd de door de overstroming van 2021 geslagen wonden op. Maar het eveneens uitgespoelde cafeetje op het kruispunt van de Rue Général de Gaulle en de Rue Franklin Rooseveld heeft zich ontpopt tot bistro, en biedt nu zelfs maaltijden aan. De ideale plaats om bij een drankje de trein af te wachten. Schol! Sfeerbeelden
Lengte track
14.82 km
Totale stijging
612 m
Totale daling
574 m
Nieuwsgierig als we zijn hebben we dan maar beslist om meteen het vernieuwde traject vanaf Chaudfontaine tot Nessonvaux te stappen. Het zijn net geen 15 km, maar als je het hoogteprofiel van de wandeling bekijkt (612 m stijgen, 574 m dalen), dan wordt het zeker geen strandgangetje.
Van even buiten Chaudfontaine tot net voorbij Trooz loop je op een volledig nieuw traject. Gek genoeg bevat dat nieuwe traject enkele wandelpassages die we al eerder in één van onze e-Stappers gebruikten (Chaudfontaine - Forêt - Trooz - Fraipont). Mogen we het interpreteren als een compliment als ook de GR organisatie dezelfde paden volgt?
Je zou bijna vergeten dat Chaudfontaine net zoals de rest van de Vesdervallei, zwaar getroffen werd door de rampzalige overstroming in 2021. Het casino, het recente tegenoverliggende hotel, en de waterfabriek hebben zich vlug kunnen herpakken, maar de 2 bistros die het plein bij het station wat animeerden staan begin 2023 nog altijd leeg, net zoals heel wat huizen in het centrum. De weggespoelde tennisterreinen liggen er nog altijd bij als een open gapende wonde. Het zal nog jaren duren voor alle littekens van de ramp zullen verdwenen zijn. Ondertussen moeten we hopen dat zoiets niet opnieuw gebeurt, want zelfs alles wat al hersteld is, blijft desondanks nog altijd even kwetsbaar als voor de ramp. Wat zijn we toch hardleers!
Gelukkig komt er uiteindelijk een eind aan de beproeving en worden we een onverhard pad ingestuurd. Wat een verademing.
We lopen nu geruime tijd op- en afgolvend door een mooi bosgebied om dan plots via een smal poortje een open weidelandschap te doorkruisen. In de verte zien we de huizen van Magnée liggen. Lang duurt dat niet, want er wacht ons een bebost valeitje waar de bescheiden Gargonadebeek zich een weg naar beneden zoekt. Het verzamelbekken boven aan de beek maakt echter wel duidelijk dat het hier niet altijd zo rustig is. In natte tijden, en vooral bij stortbuien kan het beekje plots veranderen in een nog moeilijk te controleren watermassa. Tijdens de afdaling langs de beek getuigt een uitgespoelde plek met enkele ontwortelde bomen van de kracht van het water.
In het gehucht Fonds de Forêt mondt de Gargonadebeek uit in de gekanaliseerde Magnebeek. We steken die over en stijgen dan naar een oude steengroeve en verder naar Forêt. Onderweg mooie zichten over het Land van Herve waarbij zelfs de terril du Hasart bij Micheroux te zien is.
De romaanse Sint-Katharina-van-Alexandrië kerk gaat vermoedelijk terug tot rond de 11de eeuw. De stoere toren had toen nog een verdedigingsfunctie voor de dorpelingen. Op 10 mei 1940 blies het Belgisch leger de kerktoren op. Hij lag namelijk in de lijn die gevormd werd door de forten van Fléron, Battice, Chaudfontaine en Tancrémont, waardoor de Duitsers de kerktoren als richtpunt hadden kunnen gebruiken om de forten te beschieten. Na de oorlog werd de kerk volledig heropgebouwd en hersteld. Het is toen dat men onder de vroeger aangebrachte lagen pleister een aantal goed bewaarde 16de-eeuwse fresco's ontdekte die het martelaarschap van de H. Barbara uitbeelden. Een zijkapel in de kerk is aan deze heilige gewijd.
Maar aan Forêt kleven ook gruwelijke oorlogsdrama's. Bij de Duitse inval in 1914 werden burgers willekeurig gemarteld en vermoord, huizen en hoeves werden geplunderd en in brand gestoken. En ook Wereldoorlog II ging hier allesbehalve onopgemerkt voorbij.
In een iets buiten het dorpscentrum gelegen kasteel en bijhorende hoeve, speelde zich in september 1944 een oorlogsdrama af dat nog altijd nazindert in de streek. Het kasteel was al van bij het begin van de oorlog een plek waar weerstanders zich verzamelden om hun missies te plannen en uit te voeren. Dat was ook zo op 3 september. Zo'n 150 manschappen wachtten op de hen door Londen beloofde wapenleveringen. Die bleven uit en daarom vielen ze ondertussen terugtrekkende troepen Duitsers aan om op die manier aan wapens te komen. Maar de veel beter bewapende Duitsers sloegen hard terug. Als ook SS troepen zich in de strijd mengen is het pleit vlug beslecht. Een zestigtal verzetslui wordt gevangen genomen en overgebracht naar de gevangenis in Luik. Zo'n 20 van hen worden onderweg omgebracht. Heel wat andere weerstanders worden ter plaatse afgemaakt. De lijken worden met benzine overgoten, en samen met het kasteel en de hoeve in brand gestoken. Uiteindelijk verloren hier in 3 dagen 64 weerstanders het leven. De volgende dag trokken de Amerikanen het dorp in. Een officier die de situatie ter plaatse opnam, vertelde dat hij zoiets gruwelijks sinds de landing in Normandië nog niet meegemaakt had. Diezelfde dag werd ook de gevangenis van Luik bevrijd, zodat de daar opgesloten weerstanders het trieste lot van hun kameraden niet hoefden te delen.
We komen op een punt waar een verbindingsroute start naar Trooz en het treinstation. Met ongeveer 10 km op de teller zou je er hier de brui kunnen aan geven. Dan ontdek je beneden aan de Vesder de Fenderie die zo in een Harry Potter verhaal zou passen. Maar je ziet er ook een nog relatief recente woonwijk die anno 2023 nog altijd volledig leeg staat en die waarschijnlijk volledig zal afgebroken worden. De overstroming van 2021 heeft overduidelijk aangetoond dat het allesbehalve verstandig was om in dit gebied te bouwen. Zullen de bouwheren en de instanties die destijds de nodige vergunningen afleverden op het matje geroepen worden?
Wat verder passeren we een recent gebouwde doorzichtige schuilhut met een ontbrekende picknickbank. Het artistiek uitziende ding lijkt geïnspireerd door het doorzichtige kerkje in Borgloon. Het is niet duidelijk of het nog in opbouw is, of al grondig gevandaliseerd. Tegen de regen zal de hut alleszins niet beschermen.