Elektronisch betalen?

 Hier betaal je niet elektronisch.  

29/8/2022

Eindelijk dient zich nog eens een aangenaam wandeldagje aan, 't is te zeggen, temperaturen van 20 à 22°C. En droog, maar dat hoeven we er niet aan toe te voegen, want het is al lang alleen maar droog, verontrustend droog.

We beslisten om één van onze e-Stappers nog eens opnieuw te lopen, kwestie van het parcours te checken op eventuele wijzigingen. Het is een tocht die in Dolhain start, en voor we daar vertrekken laten we ons eerst nog verleiden door een lekkere kop koffie. Het is wel maandag, en van de verschillende cafés / tavernes op de Place d'Andrimont is er maar eentje open. Maar het is er eentje met een uitnodigend terras en een deugddoend ochtendzonnetje, ideaal om in de perfecte wandelmood te raken. We zijn niet alleen. Enkele locals becommentariëren druk het voorbije weekend, zichtbaar opgelucht dat de komende week zich heel wat rustiger aankondigt. Een handvol Limburgse motards maakt zich net klaar om zijn eerste stop van de dag af te ronden met een uitgebreid terug-vertrekken-ritueel. Ze hijsen zich overeind, rekken de ledematen nog eens goed uit, en wurmen de soms toch wel erg omvangrijke middenlichamen in stoere zwarte motorjassen. De stalen kleinoden staan in een rij om het hardst te blinken op het plein waar sinds de heraanleg geen autos meer mogen parkeren. De hoofden verdwijnen in flashy helmen, en met een soms bijna sierlijke beenzwaai wordt de machine tussen de billen gedwongen. En dan klinkt er ergens een diep gebrom, waarna een voor een ook de anderen in zo mogelijk nog diepere toonaarden aanslaan. Af en toe stijgt een vervaarlijk gebrul boven het gebrom uit, alsof de enorme krachten die in de motoren schuil gaan, op elk moment kunnen losbarsten. De stoet zet zich langzaam in beweging. Nog even bedaard halt houden voor een verkeerslicht en de meute schiet loeiend hard weg. Ze verdwijnen uit het zicht, het lawaai klinkt nog een tijdlang na. En dan... terug rust!

Maar dat is niet waar ik het in dit blogstukje wil over hebben.
Sinds 1 juli zijn alle handelaars in België verplicht om hun klanten elektronisch te laten betalen als ze dat willen. Makkelijk en handig, want daardoor moeten we niet meer om de haverklap een flappentapper zoeken, en rondlopen met een portemonnee die bol staat van de muntstukken. Elektronisch en vooral contactloos betalen heeft ook ruimschoots zijn nut bewezen tijdens de corona pandemie omdat er tal van besmettingen door vermeden werden.
Maar sinds de horeca terug de deuren mocht opengooien, valt het op dat je in heel wat etablissementen nog altijd niet elektronisch kunt betalen. Volgens onderzoek zowat 1 op 5. Zelfs nu het sinds 1 juli verplicht is, schreeuwen sommigen het nog altijd uit met een opvallende sticker op of naast de inkom: geen Bancontact. Onlangs hebben we er zo nog eentje gespot op de dijk van Westende, toch niet zomaar een vergeten en verlaten gat in the middle of nowhere. Blijkbaar wordt daar weinig of niet tegen opgetreden, maar wat wil je met de onderbezette overheidsdiensten waar we het al zo lang moeten mee doen... Middelen, tijd en personeel ontbreken om alle regeltjes en wetten die onze politici aan de lopende band uitvaardigen, te controleren, en dus regeert de straffeloosheid.
Andere handelaars hebben ondertussen dan weer ontdekt hoe ze klanten kunnen beletten om elektronisch te betalen, zonder de regels te overtreden. Naast de bekende betaalterminals waar je met de kaart al of niet contactloos betaalt, kan het ook met tal van smartphone apps. Er bestaat een officiële lijst van goedgekeurde apps die handelaars mogen gebruiken om hun klanten elektronisch te laten betalen. Payconiq is zowat de meest bekende, maar op de lijst prijken ook verschillende zo goed als onbekende apps. Klanten die elektronisch willen betalen krijgen zo'n app gepresenteerd en moeten dan toegeven dat ze die app niet kennen en ook niet weten hoe ermee te betalen. "Jammer" meesmuilt de handelaar dan, "u zult moeten cash betalen". En zo wast de handelaar zijn handen in de onschuld, hij is in orde met de regels.
De origineelste en tegelijk belachelijkste uitspraak tot nu toe kwam van café Gorgées op de hoek van de Rue de la Concorde en de Rue du Manège in Verviers. Geen betaalterminal, geen app. Wel de mededeling dat betalen kon via overschrijving, maar die mogelijkheid was enkel voorbehouden aan klanten die ze kenden en konden vertrouwen. De dame die ons die uitleg gaf, had niet eens door hoe belachelijk en zelfs beledigend dat klonk... 
Uit onderzoek blijkt dat meer dan 60% van de consumenten willen elektronisch betalen. De wet van 1 juli speelt in op die wens, en wil tegelijkertijd fiscale fraude moeilijker maken. Handelaars die elektronische betalingen weigeren of vermijden doen dat niet zomaar. Sommigen vrezen voor de hoge kosten, maar dat is een fabeltje en het bewijst dat ze zich niet eens willen informeren. Vooral als je weet dat voor kleine transacties onder 5 € zelfs door de meeste betaalbedrijven geen transactiekosten aangerekend worden. Je hoeft je als consument dus niet schuldig te voelen als je 2 koffies met de kaart wil betalen. Anderen beweren dat hun klanten er nooit om vragen, maar dat spreekt de hoge voorkeur voor elektronisch betalen bij de consumenten tegen. Blijft over als reden (die uiteraard nooit toegegeven wordt): zwartwerken en frauderen. En dat is waar de overheid op doelt met "strijd tegen de fiscale fraude".
Wat er ook allemaal van aan is, wij behoren bij die 60% consumenten die willen elektronisch betalen. Over die andere 40% hoeven we ons geen zorgen te maken, want cash betalingen moeten nog altijd aanvaard worden. Daarom hebben we ons een tijd geleden al voorgenomen om altijd eerst te vragen of we met de kaart of met Payconiq kunnen betalen. Is dat niet het geval, dan staan we op en wensen de uitbater nog een prettige dag. Effect heeft dat altijd. Al is het maar een verbijsterde blik van de patron en plotse aandacht vanwege de andere klanten. Soms probeert de man/vrouw ons nog te verwijzen naar een vlakbij bankkantoor met een Bancontact automaat, maar daar reageren we dan op dat hij kan meekomen om te zien hoe we met de automaat een overschrijving naar zijn bankrekening kunnen regelen. Een verschrikte blik als antwoord zegt genoeg.

Maar al die goede voornemens waren we in Dolhain compleet vergeten. Er was maar één taverne geopend, en dat etablissement was voorzien van een mooi houten terras met degelijke schaduwparaplus, niet meteen een plaats waar je verwacht niet met een kaart te kunnen betalen. We bestelden 2 koffies en toonden even later de debetkaart om te betalen. De vrouw bekeek ons, schudde het hoofd en liet weten dat we enkel cash konden betalen. Geen cash? Ze wees naar het bankkantoor vlak naast haar etablissement. En daar stonden we dan. De koffie was opgedronken en een discussie beginnen over niet betalen als ze de wet niet respecteren leek ons toch wat al te gortig.
Daarom bovenstaande foto. Café Le Grand Charmont op de Place d'Andrimont in Dolhain, daar kan je niet elektronisch betalen. Vind je dat normaal, of kan je dat geen moer schelen, negeer dan dit blogbericht.
Vind je dat niet normaal, kijk dan uit naar een ander etablissement, of vraag tenminste eerst of je ondertussen wel al elektronisch kunt betalen.