GR 573: Pont de Belleheid - Theux (22 km)

Weeral een topper op het GR 573 traject! De tocht omvat een geslaagde mix van bos, rotsen, door hagen omgeven weides, snelstromende beken en riviertjes, een kasteelruïne en prachtige uitzichten. We waren onder de indruk.

Kaart

(deze track toont het traject zoals het in januari 2021 stond op grsentiers.org, de website van de Waalse GR organisatie; consulteer altijd die website voor de meest recente situatie)

Reis info

Net zoals de vorige wandeling op het GR 573 pad is deze tocht makkelijkst te organiseren vanuit Verviers.

De vorige trip konden we afsluiten in Solwaster omdat een bus ons van daar via Spa kon terugbrengen naar Verviers. Voor deze vervolgetappe lukte het echter niet om Solwaster met de bus nog voor de middag te bereiken. Als alternatief vonden we een bushalte bij de Pont de Belleheid, een plaats die we vorige keer al gepasseerd waren. Dat betekende wel dat we de 1,7 km tot ons vorige eindpunt opnieuw moesten stappen. De bushalte is Sart-les-Spa Roquez. We raakten er met de bus richting Trois-Ponts vanuit Verviers. De rit duurt iets minder dan een halfuur. Van de halte leidt een dalend wegje naar de Pont de Belleheid.

De tocht eindigt aan het treinstationnetje van Theux. Dat ligt op de lijn Spa - Aachen die om het uur met een L-trein bediend wordt. De rit naar Verviers (richting Aachen) duurt net geen 25 minuten.
Je kunt vanuit Theux ook met de bus terug naar Verviers (lijn Verviers - Spa).

(Controleer deze info altijd zelf met de websites en apps van de betrokken openbaar vervoer maatschappijen - NMBS, De Lijn, Tec... Dienstregelingen wijzigen regelmatig, en verschillen naargelang het tijdstip van de verplaatsing: werkdag, weekend, vakantie, spitsuur, daluur...)

Sfeerbeelden

De wandeling

Bij de Pont de Belleheid aangekomen klimt het GR 573 hoofdtraject de Hoëvallei uit om de hoogtes boven Solwaster te bereiken. Een veldwegje ligt er zo mogelijk nog modderiger bij dan de vorige keer. De smurrie kleeft nu ook hoog aan de takken waar we noodgedwongen langs schuren om niet in het midden van het pad onderuit te gaan. De jassen zien er meteen uit alsof we een sluiptocht door het slijk achter de rug hebben. Kort na het punt dat we vorige keer bereikten lopen we alweer door bosgebied. Opnieuw valt op hoe vochtig de omgeving is. Het water lijkt van overal op te borrelen, af en toe een stukje vlonderpad is in deze omgeving dan ook geen overbodige luxe. We komen bij de 'dolmen', een kwartsiet megaliet die hier sinds de laatste ijstijd indruk ligt te maken. Vorm, oriëntatie en een vage inscriptie lieten vermoeden dat deze steenbrok een dolmen was, maar de huidige wetenschap spreekt dat tegen. Wie heeft gelijk?

We komen terecht bij een beek die wat verder uitmondt in de Statte. Aan de overkant kijken we uit op de bijna loodrechte wanden van de Bilisse rots. Wat een heerlijk wilde omgeving is dit nog. Het pad voert tot boven op de rots. Het gaat nog verder omhoog terwijl we mooie uitzichten over de streek krijgen. Wat later steken we een andere beek over, de Sawe. Er staat een picknickbank, ideaal om een eerste keer de mondvoorraad aan te spreken tegen een achtergrond van klaterend water. De route voert dan geleidelijk hoger boven de beek tot enkel nog een ver ruisend geluid haar aanwezigheid verraadt. Een smalle bosdreef, omgordt door hoge pijnbomen, voert naar het boswachtershuis van Gospinal.

Tegenover het gebouw staat 'de Zeven Broers', een zomereik van meer dan 300 jaar oud die bestaat uit 7 aaneengegroeide stammen. Een meerstammige eik is een zeldzaamheid. Deze met zijn 7 stammen is momenteel de dikste meerstammige eik in het land. De benaming 'Broers' zou verwijzen naar de bosrechters die vroeger op open plekken in het bos recht spraken, onder meer onder deze eik.

Na weer een beekvalleitje gaat het omhoog via opstappoortjes door een reeks weides omgeven met hagen. Dit zijn typische landschapszichten die we eerder op de GR 573 route ook al konden bewonderen tussen Verviers en Eupen. Boven hebben we een bijna 360° panoramisch uitzicht over de omgeving. We lopen even door het gehucht Charneux en dalen dan langzaam terug naar de Hoëgnevallei. Onderweg wijzen bordjes op de aanwezigheid van een schrikdraad (5000 V) bedoeld om de everzwijnen weg te houden. De dieren zouden nogal wat landbouwschade aanrichten, vandaar. We volgen nu terug de loop van de Hoëgne, nu eens van dichtbij, dan weer wat hoger door weiden en bossen.

Aangekomen in Polleur valt op dat de kerstbomen op straat versierd zijn met kleurrijke pakjes. Het dorp steekt wel werk in zijn kerstversiering en het oogt nog gezellig ook. Alleen jammer dat het geen echte pakjes zijn. Maar Polleur is meer dan wat kerstversiering. In 1789 werd hier de 'Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger van Franchimont' goedgekeurd onder impuls van Laurent François Dethier, advocaat en burgemeester van Theux. Met de vertegenwoordigers van de 5 gouwen van het Markiezaat Franchimont (Jalhay, Sart, Spa, Theux en Verviers, toen onderdeel van het Prinsbisdom Liège) stelde hij in Polleur een tekst op die de basisprincipes van onze moderne democratiën bevatte. De tekst staat te lezen op een herdenkingsmonument in Polleur. De inhoud is iets radicaler dan de gelijknamige mensenrechtenverklaring die datzelfde jaar in Parijs goedgekeurd werd.
Als overtuigde aanhanger van de Franse Revolutie was Dethier een republikein en voorstander van de aansluiting van het Prinsbisdom bij Frankrijk. Zijn leven lang bleef hij trouw aan zijn principes. Hij maakte de aanhechting bij Frankrijk mee, vervolgens de Nederlandse overheersing en daarna het ontstaan van België waarbij hij in 1830 zelfs lid werd van het Nationaal Congres. Hij nam ontslag toen beslist werd dat België een koninkrijk werd in plaats van een republiek. De man vertegenwoordigt op zijn eentje een totaal onderbelicht aspect van de Belgische geschiedenis.

GR 573 stijgt Polleur uit, loopt onder de E42 autoweg door en blijft de flank van de Hoëgnevallei volgen. Voorbij het gehucht Sasserotte daalt het nog even door weides. Er volgt een stijgend bebost deel en plots staan we pal voor de kasteelruïne van Franchimont. De stenen torens en muren rijzen boven ons uit. De toegangspoort staat open alhoewel het kasteel in dit jaargetijde niet te bezoeken is. We lopen even binnen om een idee te krijgen van de plek die al vlug tot de verbeelding spreekt. Op 29 oktober 1468 vertrokken volgens de overlevering vanuit dit kasteel 600 Franchimontezen richting Liège. Ze wilden Lodewijk XI en Karel de Stoute gevangen nemen, maar dat mislukte en alle Franchimontezen werden gedood. Toen een paar eeuwen later de militaire rol van de burcht uitgespeeld was werd het een logement voor reizigers en voorname gasten die hun heil kwamen zoeken in het nabije kuuroord Spa. Zo verbleef tsaar Peter de Grote hier in 1717, toch niet de minste in die tijd.

Langs de ruïne dalen we naar de wijk Marché. Op verschillende plaatsen zijn ingangen van de kazematten onder de burcht bewaard.
Daarna stijgt het GR traject weer en brengt ons tot op een open plateau. Beneden in de verte ligt Theux waarnaar we afdalen. We bereiken het station van waaruit we kunnen terugkeren naar Verviers.

Andere GR's in de streek

GR 15: Eupen - Polleur (20,4 km)
GR 15: Polleur - Sedoz (23,5 km)