GR 563: Moresnet-Chapelle - Hombourg (21,2 km)

Een droom van een wandeling: prachtige landschappen en zichten, bos, Drielandenpunt, de laatste bloeiende zinkviooltjes, de Geulvallei. Variatie troef!

Kaart

(deze track is gebaseerd op de info van de website grsentiers.org, de Waalse GR organisatie; consulteer altijd deze website voor de meest recente situatie)

Reis info

Met de trein naar Welkenraedt (lijn Oostende - Eupen). In Welkenraedt nemen we een TEC bus richting Kelmis. Een halfuur later stappen we uit aan de halte Moresnet-Chapelle. Er passeert daar een (niet-bewegwijzerde) verbindingsroute naar referentiepunt 24 (Bois de Preuss) in de topogids, nauwelijks 750 m stappen.

In Hombourg passeren enkel in het schooljaar bussen. We deden dan maar autostop naar het 6 km verder gelegen Aubel. Daar kun je een bus nemen naar Verviers (44 min). Van Verviers kom je makkelijk met de trein in Welkenraedt. Met de wagen organiseer je de tocht dus best vanuit Welkenraedt of Verviers. We hadden geluk, de wagen die ons oppikte in Hombourg moest naar Liège en had er geen bezwaar tegen om ons in Verviers af te zetten.

(Controleer deze info altijd zelf met de websites en apps van de betrokken openbaar vervoer maatschappijen - NMBS, De Lijn, Infotec... Dienstregelingen wijzigen regelmatig, en verschillen naargelang dag en uur van de verplaatsing)

Sfeerbeelden

De wandeling

Moresnet-Chapelle wrijft nog volop de slaap uit de ogen als we de bus uitstappen. Toch waren de goed onderhouden publieke toiletten aan de kerk wel al open. Als we dan wat verder op de hoek van de Rue d'Aix en de Rue de la Source ook nog terecht kunnen voor een koffie in het Café au Calvaire, dan kan de dag niet meer stuk. Je kunt er ook uitgebreid ontbijten, hadden we dat maar geweten.
Een paar honderd meter verder stappen we het grote Preusswald in dat het grensgebied tussen België en Duitsland bedekt. Er hangt een lichte ochtendwaas in het bos die ook over de rest van de streek niet zal verdwijnen in de loop van de dag. Het eerste wat opvalt langs het licht stijgend pad zijn de vele kruisen. We hebben ze niet geteld tijdens de tocht, maar we zijn er tientallen tegengekomen. Kapellen en kruisen, ze zijn een deel van het landschap in de bij uitstek rurale streek die het Land van Herve is.

GR 563 stijgt door het bos naar het Drielandenpunt. Er is al aardig wat volk, meestal mensen met kinderen. In de grote speeltuin kunnen ze toch minstens een paar uur hun energie kwijt. Aan de grenspaal waar België, Nederland en Duitsland mekaar raken, wordt naarstig van het ene naar het andere land gestapt. Waar anders kun je beweren dat je in een paar stappen die drie landen bezocht? Wat de meesten niet weten is dat ook ooit een vierde land(je) dit grenspunt raakte: Neutraal Moresnet. Het kleine condominium (nauwelijks 3,4 km²) was gedurende een eeuw een Europees curiosum en belastingparadijsje tot meerdere eer en rijkdom van het mijnbouwbedrijf La Vieille Montagne, de verre voorloper van het huidige Umicore.
Aan het Drielandenpunt passeren nogal wat lange afstandswandelroutes. We kwamen er al langs op het GR 128 pad (Vlaanderenroute), maar ook de Nederlandse streek-GR Krijtlandpad en het Hertog Limburgpad passeren er. Voor Nederland is dit niet alleen een grenspunt, met zijn 322 m is dit ook het hoogste punt van het land.

We volgen even een stukje grens België - Nederland, tot we bij een volgende grenspaal (nr. 2) terug België inlopen naar Gemmenich. We lopen het dorp niet in, maar volgen een rustig asfaltweggetje er bovenlangs. De uitzichten over de streek zijn de moeite. Op dit deel, tot voorbij Roerberg, is het wel asfalttrappen. In Roerberg staan we terug op amper een kilometer van Moresnet-Chapelle, de plaats waar we vertrokken. Wie er een korte luswandeling wil van maken hoeft maar rechtdoor te stappen. Je zal dan een lus gelopen hebben van 10,2 km.

Voor ons daalt het verder tot bij de Geul. Het 58 km lange riviertje ontspringt in Raeren bij de Duitse grens en loopt door België naar Nederland waar het uitmondt in de Maas. Zowel in België als in Nederland staat de Geul bekend voor zijn schilderachtige loop.
Het stukje Geul dat we volgen tot in Plombières vloeit langs de terreinen van vroegere zink- en loodwinningen. De zwaar verontreinigde gronden (er zit ook cadmium in) zijn het biotoop van een bijzondere flora die alleen in dit milieu gedijt. Het zinkviooltje is de bekendste vertegenwoordiger ervan. Het bloeit van mei tot juli. Tijdens een vorige tocht zagen we in het Hohnbachdal bij Kelmis een gans veld met de frêle gele bloemetjes. Nu moeten we ons tevreden stellen met de laatbloeiertjes, maar het blijft toch een belevenis om dit zeldzame plantje te mogen spotten.

In Plombières staan we even stil bij de grote O-L-Vrouw-Hemelvaartkerk. Een oud mijnwagonnetje herinnert aan de vroegere zink- en loodmijnen in de streek. Ook de naam van het plaatsje doet dat. Je herkent er het Franse woord 'lood' in: 'plomb'. In het Duits wordt het dorp Bleiberg genoemd, en daarin betekent 'blei' eveneens 'lood'.
De topogids vermeldt het niet, maar bij de kerk vinden we een cafeetje. Het moet er nochtans al lang zijn, want binnen lijkt de tijd stil te staan. Aan de stamtafel zijn jagers, vissers en andere leugenaars welkom (dat zijn niet onze woorden), maar ook wandelaars worden er met de glimlach bediend. 

Er volgt nu een enig mooi stukje weide-doorsteken door het Geuldal. De vallei wordt hier als een natuurreservaat beheerd door Natagora (de Waalse evenknie van Natuurpunt in Vlaanderen). Als we de vallei verlaten zien we in de verte het kerkje van Sippenaeken liggen. Voor we daar komen lopen we eerst nog wat door richting de Nederlandse grens. We passeren een golfterrein, en vlak ernaast een grote camping. Of er veel wisselwerking bestaat tussen de twee durven we te betwijfelen. We staan nu terug vlakbij de Nederlandse grens, maar GR 563 draait de hielen en loopt op Sippenaeken af. Het is kermis in het minidorpje, wat neerkomt op een eettent en een botsautokraam. Ze gaan wel pas open om 17 uur.

We verlaten het dorp en stijgen langzaam naar het Bois de Beusdal. De uitzichten op de Geulvallei bevestigen de reputatie van het gebied. We krijgen er zelfs een gratis fotokader bij.
Waar we na nog een weidedoorsteek het bos inlopen staan we plots voor enkele verbodsborden. 'Verboden toegang, private exploitatieweg', de bewegwijzering is verdwenen. In de topogids lezen we dat we ons daar niets hoeven van aan te trekken. De eigenaar van het bos probeert al jaren een publieke doorgangsweg af te sluiten en verwijdert systematisch zowel de GR-tekens als die van een lokale wandeling. We moeten alleen maar de 'zwarte vlekken' op de bomen volgen. Boven in het bos, bij het einde van het pad, komen we hetzelfde verbodsbord nog eens tegen, nu opgehangen aan een over de weg gespannen ketting. Waar sommige mensen zich toch mee bezig houden...
Wat verder komen we in het bos een groepje Vlaamse gezinnen met kinderen tegen. Ze zijn in druk overleg over hoe ze verder moeten. Ze volgen knooppunten, maar verrast door de afstand willen ze hun tocht inkorten. Hun Knooppunten app toont echter de wegen op een Google kaart, en die duidt geen wandelpaden aan. Een papieren kaart hebben ze evenmin bij. Onze Osmand app biedt uitkomst, toch nog eens een goede daad verricht!

Voor ons daalt het verder naar Hombourg, eindpunt van de wandeletappe. Voor we daar aankomen benaderen we nog even spoorlijn 24, een belangrijke schakel in het goederenvervoer tussen Limburg en Duitsland. Enkele tientallen meters verder duiken de sporen de 795 m lange Tunnel de la Galoppe in. We zijn er net over gelopen toen we afdaalden door het Bois de Beusdal. Een oud treinstel op een niet meer gebruikt spoor staat waardig te verkommeren.
Hombourg heeft weinig te bieden, maar de brouwerij Grain d'Orge maakt dat ruimschoots goed. Op korte tijd hebben ze zich een stevige reputatie bij mekaar gebrouwd. Jammer dat we niet meer de tijd hebben om hun aanbod in de gelijknamige pub eens grondig te 'bestuderen'. Je begint nu eenmaal geen autostop te doen met een drankadem... 

Andere GR-tochten in de streek

GR 128 (Vlaanderenroute)
SP 7 (Krijtlandpad - Nederland)
Hertog Limburgpad (Duitsland, Nederland, België)