SGR Kempen Buswandeltips Turnhout - Ravels - Poppel (45 km)

Op Weg 2014-6: Zelfs een pier overleeft hier niet

De Noorderkempen zijn een populair wandelgebied, zeker als de zandige paden er meestal droog bij liggen. Met de hulp van buslijn 450 stappen we twee etappes op de Streek-GR Kempen.

Turnhout - Ravels (19,8 km)

Turnhout is altijd een aangename startplaats. In Cultuurcentrum De Warande dienen we ons een eerste shot koffie toe, zodat we met de ogen open het Kasteel en het Begijnhof kunnen bekijken. We verlaten de stad langs het oude kanaal Dessel - Turnhout - Schoten en kruisen het Bels Lijntje, een tot fietspad omgevormde spoorlijn tussen Tilburg en Turnhout. Eigenlijk is dit de voorloper van de buslijn die ons na de wandeling zal terugbrengen.
In het Turnhouts Vennengebied gaat het door een gemengd landschap van vennen, bos, grasland en heide. Door het wegvallen van de begrazing en van het vroegere manuele 'plaggen' van de heide was het gebied volledig aan het herbebossen. De overgebleven vennen worden nu door Natuurpunt systematisch terug ontbost en (machinaal) 'geplagd' zodat de oorspronkelijke fauna en flora zich kan herstellen. De resultaten mogen er zijn. Zo wordt de waterlobelia, een vennenplantje dat al 30 jaar niet meer voorkwam, sinds 2011 opnieuw gespot. Het is een belangrijke graadmeter voor de kwaliteit van de vennen. Het Zwart Water is zo'n typisch ven dat we vanaf een laag houten platform even rustig kunnen observeren. Hier gedijt het gentiaanblauwtje, een zeldzame dagvlinder met een boeiend voortplantingsverhaal.
In het tweede deel van de tocht duikt het traject de bossen in. We stoten er op het Groot Speeksel, een kleiner ven waarvan de naam gerust een onderscheiding mag krijgen in de categorie 'beeldrijke taal'. Merkwaardig is ook een verzameling grafheuvels uit de late bronstijd en vroege ijzertijd. In Ravels blikken we tevreden terug op een rustgevend dagje in een afwisselend natuurkader.

Ravels - Poppel (25,9 km)

Voor zover dat nog mogelijk is in Vlaanderen zijn we aanbeland in een van de meest afgelegen en minst bevolkte uithoeken. Dit zijn de Noorderkempen op hun allerdesolaatst. Die verlatenheid heeft alles te maken met de arme zandgrond waarin de bewoners nauwelijks hun kostje bij elkaar konden schrapen. In Ravels zou de smid de enige pier die er ooit gevonden is, vastgenageld hebben aan de kerktoren... De toon voor de wandeling is meteen gezet wanneer we tegenover het beeldje van de Ravelse Pier onze koffie slurpen.
We trekken geruime tijd door en langs het uitgestrekte Gewestbos Ravels en bereiken bij grenspaal 205 Nederland. De tocht schurkt dan kilometers lang tegen de grens aan, nu eens aan deze, dan weer aan gene kant. Er valt amper bebouwing te bespeuren. Het opvallendste verschil is de landbouwexploitatie aan Belgische en de bosrecreatie aan Nederlandse kant, wat wordt benadrukt door het Brabants Vennenpad en het Grenslandpad. Na die lange grensverkenning kunnen we aan de grote verblijfscamping Tulderheide bij een natje en een droogje weer van de beschaving proeven.
Wanneer we de grens verlaten stappen we op Poppel af. Ook die laatste 4 à 5 kilometer blijft de rust overheersen.

Luc Verdegem

Steekkaart

Route en bewegwijzering

De twee tochten volgen de geel-rode tekens van Streek-GR Kempen. Het traject wordt gedetailleerd beschreven in de gelijknamige topogids, te verkrijgen in de GR-webshop.

Reis info

Buslijn 450 (Turnhout - Tilburg) van De Lijn passeert zowel in Ravels als Poppel, ideaal om telkens terug te keren naar het andere uiteinde van de tocht. De bus rijdt zowel in de week als in het weekend minstens om het uur in beide richtingen. De rit duurt ongeveer 15 minuten, zowel tussen Turnhout en Ravels als tussen Ravels en Poppel.