GR 573 Treinwandeltip Angleur - Nessonvaux (20,5 km)

Op Weg 2014-2: Door de Vesdervallei

Met Luik sluiten we onze lange treinreis door de 10 Belgische provincies af. Overal vonden we twee of meer stations langs een GR-traject. Er waren makkelijke en moeilijke tochten bij, en overal viel wel wat nieuws te ontdekken. Kortom, trein en GR, het is een praktische, milieu- en portemonneevriendelijke combinatie. Als hekkensluiter kiezen we voor een prachtig maar soms ook kuitenbijtend stukje GR 573 door de vallei van de Vesder. Aan stations hier geen gebrek.

De natuur wint altijd

Victor Hugo schreef over de vallei van de Vesder dat ze de "prachtigste vallei ter wereld is, soms een ravijn, dikwijls een tuin, altijd een paradijs". Nochtans lag de vallei toen al een paar eeuwen bezaaid met metaalsmelterijen en walserijen die gebruik maakten van de waterkracht van de rivier. Resten van dat pre-industriële verleden komen we tegen bij de 'Maca' in Basse Henne en het merkwaardige kasteeltje de la Fenderie bij Trooz.
Maar dat was voor de komst van de zinkfabrieken die de streek tot diep in de 20ste eeuw vergiftigden. De verontreinigde gebieden, zoals bij Angleur en Prayon, zijn er nog altijd, maar zoals we tijdens de tocht kunnen vaststellen herovert de natuur langzaam maar zeker haar rechten. Het frêle zinkviooltje staat symbool voor het immense aanpassingsvermogen van fauna en flora. Toch wonderlijk, als we van hoog boven Angleur zien hoe dichtbevolkt deze Luikse regio is. Ondertussen heeft ook de industrie zich herpakt. In de vallei zien we nog altijd verschillende fabriekscomplexen en zelfs een indrukwekkende steengroeve liggen. Alleen zijn de werkwijzen nu veel milieuvriendelijker dan vroeger.

Bedevaart, oorlog en mineraalwater

Langs een calvarieweg die al in 1771 op de Ferrariskaart aangeduid stond, bereiken we de kapel en de basiliek van Chèvremont. De plek is al van oudsher een bedevaartsoord, maar de populariteit piekte vooral in het begin van de 20ste eeuw. In 1923 kwamen hier op één dag, voor de kroning van een levensgroot Mariabeeld, 40 000 mensen naar boven. Een tiental jaren later moest Chèvremont echter buigen voor de concurrentie van het 15 km verder gelegen Banneux.
Door de strategische ligging vlakbij het Fort van Chaudfontaine werden basiliek en klooster in beide wereldoorlogen telkens grondig gebombardeerd. De kapel wist als bij wonder aan de vernielingen te ontsnappen. Dat was niet het geval voor het Fort dat bij het begin van WOI door een Duitse gelukstreffer in het kruitmagazijn explodeerde. Resultaat: 70 doden in één klap. Ze rusten op het militaire kerkhofje naast de ingang van het Fort.
Wat een contrast met de huizenhoge stapels blauwe en rode flessenbakken op de terreinen van mineraalwaterproducent Chaudfontaine. Mis vooral niet de smeedijzeren trapgang naar het afgeschafte stationnetje, vereeuwigd in één van Paul Delvaux's schilderijen, en de bijna achter het opvallende SourceOrama-gebouw verscholen warmwaterbronnen van het vroegere Grand Hôtel des Bains.

De duivel te slim af

Boven op een heuvelkam lopen we onder de Pont du Diable door. Niemand lijkt het hoe, waarom en wanneer van deze poort naar de Vesdervallei te kennen. Er is alleen een legende die vertelt dat op een dag de doorgang ingestort was zodat de bewoners van de achterliggende streek niet meer in de vallei raakten om er handel te drijven. De duivel bood aan om de brug in één nacht terug op te bouwen, uiteraard in ruil voor de ziel van het eerste wezen dat onder de nieuwe brug zou passeren. De rest van het verhaal laten we u graag zelf ontdekken... De duivel heeft zich alleszins niet meer laten zien, ook niet aan ons.

Luc Verdegem

Steekkaart

Route en bewegwijzering

De tocht volgt de wit-rode tekens van GR 573 en is beschreven in een Franstalige topogids.

Reis info

De stations van Angleur en Nessonvaux liggen op de lijn Luik - Verviers. De rit Luik - Angleur duurt 3 minuten, de rit Nessonvaux  - Luik 19 minuten.
De tocht passeert lang het station van Trooz, ideaal voor wie de afstand wat wil inkorten. De diehards kunnen doorlopen tot Pepinster waar het pad ook langs het station komt.
De stations van Angleur en Pepinster worden minstens om het uur bediend, zowel in de week als in het weekend. Voor Trooz en Nessonvaux geldt dat enkel in de week, in de weekends om de twee uren.